Η Λογοθεραπεύτρια και ιδιοκτήτρια του κέντρου “Ινστιτούτο Αποκατάστασης Ομιλίας” μας ενημερώνει στο σημερινό άρθρο πως μπορούμε να κάνουμε το παιδί να ξεκινήσει να ζητάει, να μιλήσει δηλαδή και όχι μόνο να δείχνει αυτό που θέλει.
Μια από τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις που λαμβάνω από γονείς είναι η παρακάτω:
«Το παιδί μου γνωρίζει ορισμένες λέξεις, αλλά αδυνατεί να ζητήσει λεκτικά αυτό που θέλει!».
Το να μη μπορεί ένα παιδί να ζητήσει, λεκτικά (π.χ., πιθανούς ενισχυτές) είναι σημαντικό διότι είναι ΤΕΛΕΙΩΣ ασυνήθιστο για ένα νήπιο, ακόμη και για εκείνα τα οποία έχουν στο ρεπερτόριο τους περιορισμένο λεξιλόγιο.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η έναρξη επικοινωνιακής αλληλεπίδρασης, από την πλευρά του παιδιού, είναι σημαντική για την ανάπτυξη της γλώσσας, καθώς και για την ανεξαρτησία του παιδιού, και πιο συγκεκριμένα να είναι σε θέση να ζητήσει αυτό που χρειάζεται χωρίς να περιμένει τη βοήθεια κάποιου άλλου.
Ωστόσο είναι σημαντικό να αναφέρουμε, ότι προτού ένα παιδί με γλωσσική καθυστέρηση είναι σε θέση να ζητήσει από μόνο του αυτό που θέλει, μπορούμε να το βοηθήσουμε να ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία με τις προτροπές ή τα συνθήματα που θα χρησιμοποιήσουμε.
Παρακάτω, ακολουθεί μια σύντομη περίληψη τεχνικών που μπορούν για να βοηθήσουν ένα παιδί να μάθει να επικοινωνεί λειτουργικά:
1.Δώστε χρόνο στο παιδί για να ξεκινήσει να αλληλοεπιδρά επικοινωνιακά.
Πολλές φορές έχουμε την τάση να διακόπτουμε το παιδί ή να μην έχουμε υπομονή να το περιμένουμε να ολοκληρώσει λεκτικά τη σκέψη του.
Γνωρίστε το Ινστιτούτο Λογοθεραπείας της Χαλδή Δήμητρας στην Πάτρα
Αν όμως περιμένουμε λίγο, ένα νήπιο μπορεί να μας εκπλήξει με τα δικά του λόγια! Περιμένετε για τουλάχιστον μερικά δευτερόλεπτα πριν αρχίσετε να μιλάτε μόνοι σας. Αυτό μπορεί να είναι τόσο δύσκολο για εμάς μερικές φορές, αλλά η αναμονή θα αξίζει τον κόπο.
2.Δημιουργήστε ενδιαφέρον και κίνητρο με μια προσδοκώμενη παύση.
Αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιήσετε τη γλώσσα του σώματος για να δίνετε την εντύπωση ότι γνωρίζετε ότι ένα παιδί πρόκειται να ξεκινήσει να επικοινωνεί. Σκύψτε προς τα εμπρός με ορθάνοιχτα μάτια, ανοιχτό στόμα σα να λέτε: «Ξέρω ότι θα μιλήσεις…» και δείξτε ότι το ακούτε με ενδιαφέρον.
3.Προσθέστε ακόμα περισσότερη γλώσσα του σώματος.
Ανασηκώστε τους ώμους σας σα να λέτε “Τι;” ή ακόμη χρησιμοποιήστε μια κίνηση του χεριού για να κάνετε χειρονομίες σε αυτό που νομίζετε ότι θέλει το παιδί ή για να εμφανίσετε επιλογές. Κάνοντας αυτό, δίνετε μια οπτική ένδειξη χωρίς να χρησιμοποιήσετε ακόμη λέξεις. Και πάλι η σιωπή μπορεί να είναι ένα ισχυρό κίνητρο για ένα παιδί με γλωσσική καθυστέρηση.
4.Ξεκινήστε με μια κύρια, αλλά μη συγκεκριμένη δήλωση ή ερώτηση.
Το αγαπημένο μου πράγμα είναι να λέω, “Χμμμ…” όπως σκέφτομαι. Πολλοί μικροί μου φίλοι αρχίζουν να το μιμούνται αυτό. (Είναι ακόμα πιο χαριτωμένο όταν προσθέτεις μια χειρονομία όπως να χτυπάς το πηγούνι σου με το δάχτυλο σου.) Θα μπορούσατε να είστε λίγο πιο άμεσοι και να πείτε κάτι σαν, “Τώρα τι;” ή “Τι πρέπει να κάνουμε τώρα;”
Εάν εξακολουθεί να μην υπάρχει ανταπόκριση, προχωρήστε σε πιο άμεσες ενδείξεις. Προσπαθήστε:
Ζητώντας απάντηση. Πείτε στο παιδί «Πες μου τι θέλεις» ή «Πρέπει να ρωτήσεις». Εδώ δεν μοντελοποιείς τι πρέπει να πει, αλλά είσαι ξεκάθαρος ότι περιμένεις να προσπαθήσει να σου πει μόνος του.
Δοκιμάστε μια ενισχυτική φράση για να το βοηθήσετε να ξεκινήσει. Πείτε “Θέλω ένα…” και μετά κάντε μια παύση για να τον αφήσετε να ολοκληρώσει την πρόταση.
Μερικά παιδιά χρειάζονται μια μεγαλύτερη υπόδειξη με ένα φωνηματικό υπόβαθρο. Στην καθημερινή γλώσσα αυτό σημαίνει τον πρώτο ήχο της λέξης. Για παράδειγμα, αν ένα παιδί θέλει να ζητήσει γάλα, πείτε, “θέλω γγγ…”
Αν όλα τα άλλα αποτύχουν, μοντελοποιήστε τη λέξη για να μιμηθεί. Αυτή είναι η διαδικασία της μίμησης, μια άλλη βασική δεξιότητα που πρέπει να κατακτήσουν τα παιδικά με γλωσσική καθυστέρηση.
Γράφει η
Δήμητρα Χαλδή, PhD. Student, M.ADS, BSc. S-LP
Λογοθεραπεύτρια και ιδιοκτήτρια του κέντρου “Ινστιτούτο Αποκατάστασης Ομιλίας”
LSVT-LOUD® Certified Clinician
PROMPT© Bridging Trained
A Hanen “It Takes Two to Talk®” Certified S-LP
Διαβάστε επίσης ….